vis_ondernemersgeslacht_wormerveer

  • Zaandijkplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVis, ondernemersgeslacht Zaandijk

    * Wormerveer * Zaandijk * Heyme Vis

    Vis

    Ondernemersgeslacht uit Zaandijk in de 17e, 18e, 19e en 20e eeuw.

    De belangen van de familie Vis bij de oliehandel en -fabricage begonnen bij Gerrit Jansz Vis (1676-1759), zoon van Jan Pietersz Vis (1626-1706) en Letske Anskes (1637-1720), die aanvankelijk samen met zijn oudste broer, Jan Jansz Vis (1658-1709) een stijfselmakerij annex handel dreef. Daarnaast was hij deelgenoot in een handelscompagnie, dreef hi…
  • Heyme Visplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVis, Heyme Vis

    * Wormerveer * Zaandijk * Heyme Vis

    Vis, Heyme

    Ondernemersgeslacht, actief in de verffabricage

    vanaf het begin van de 17e tot in de 20e eeuw.

    De verfhoutmalerij was al van het prille begin van de industriële ontwikkeling in de Zaanstreek vertegenwoordigd. Nadat het Amsterdamse tuchthuis het monopolie had verkregen op het raspen van het verfhout, werd op veel plaatsen - ook in de Zaanstreek - illegaal verfhout gemalen. Zie ook

Ondernemersgeslacht uit Wormerveer in de 19e eeuw

Een jongere zoon van Jan Vis Heymesz (1765-1818) en Trijntje Cleyndert (1773-1834), was Albert Vis, ondernemersgeslacht Wormerveer (1801-1848), gehuwd met Neeltje Groen (1801-1852). Hij werkte aanvankelijk op het kantoor van de heren Vas, Geslachtplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVas, Geslacht

Oud en bijzonder vermogend Wormerveers geslacht, in de 19e eeuw in mannelijke lijn uitgestorven.

In 1588 kwam al een Claes Vasterszoon in het maatboek voor. De voornaam Vastert, waaruit de geslachtsnaam is gevormd, kwam buiten de Zaanstreek niet voor. Voor de Wormerveerse geschiedenis zijn van belang Vastert Claesz (1583-1665), die in de eerste helft van de 17e eeuw als houtkoper en timmerman een belangrijk aandeel had in de uitbreiding van zijn dorp en de financiering daarvan, a…
& Co, maar besloot in 1825, met financiële ondersteuning van de grootmoeder en oom van zijn eega, voor zichzelf te beginnen. Hij huurde de pelmolen De Jonge Voorn, bewesten de latere spoorlijn, in Wormerveer van de wed. Jan Vas (Lijsbeth Kuyper) en een stijfselfabriek van Dirk Vas. In 1827 kocht hij De Jonge Voorn en stichtte hij de firma Albert Vis.

Waarschijnlijk was hij de eerste in de Zaanstreek die zich met rijstpellerijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigPellerij

Naam van zowel bedrijfstak als de inrichting waarin dit bedrijf wordt uitgeoefend; het ontdoen van het kroonkafje, meestal dop of pel genoemd, en de vruchtwand en zaadhuid van onder andere granen, zonder de korrel te breken. In de Zaanstreek is in vroeger eeuwen gerst gepeld, met gort als product. Gerst is niet eenvoudig te pellen, aangezien de dop is vergroeid met de korrel. Vanaf het midden van de 19e eeuw werd rijstpellerij belangrijk. De pellerij had een grote omvang in de Zaanstre…
ging bezighouden. Hij werkte regelmatig voor zijn vriend Jan Laan en 1828 werd zo'n voordelig jaar dat hij ook de stijfselfabriek kon kopen en het daar tegenover gelegen pakhuis Riga van de weduwe D. Visser (Aaltje Vas). Bovendien kocht hij van de oom van zijn echtgenote de pelmolen De Rosbaijer aan de Mallegatslootplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigMallegatsluis

Schutsluis, de grens tussen Zaandam en Koog aan de Zaan. Vóór de bouw van de Mallegatsluis, was er iets zuidelijker een eerdere sluis in de Lagedijk. In 1634 werd deze verlegd naar de Breedweersloot. Vanaf toen kwam de naam Mallegatsluis in gebruik, de sloot kreeg de naam Mallegatsloot.
in Zaandam.

In 1830 werd een oliedikkokerij overgenomen, in 1845 gevolgd door de oliemolen De Kerkuil en de molen De Bonsem, een oude papiermolen die als pelmolen was ingericht. Albert en Neeltje hadden twaalf kinderen, onder wie zes zonen. Dirk werd slechts 6 jaar, Pieter maar 12 jaar. De oudste, Jan (geb. 1823), scheelde 20 jaar met de jongste, Klaas (geb. 1843). Toen Albert in 1848 overleed zette Neeltje de zaken voort samen met Jan Vis (1823-1868), gehuwd met Sydina Prins (1823-1894). Bij haar overlijden kort daarna (1852) stond Jan er alleen voor. Misschien mede door hun leeftijdsverschil wilden de zonen zelfstandig zijn en verbrokkelden de zaken van hun vader.

De jongere broers Albert Vis (1832-1866), gehuwd met Maria Laan (1836-1903) en Gerrit Vis, gehuwd met Aaltje Kluyver (geb. 1839), gingen aanvankelijk wel samen als pellers met De Rosbaijer en De Bonsem. Deze zaken werden echter al vroeg geliquideerd. De Rosbaijer werd overgedragen aan A. Latensteijn van Voorst, terwijl De Bonsem voor afbraak werd verkocht. Albert en zijn nakomelingen werden opgenomen in de leiding van Wessanen & Laan. Na het overlijden van Jan Vis in 1868 ging zijn stijfselfabriek over op zijn zoon, terwijl de pellerij met De Jonge Voorn werd voortgezet onder de oude firmanaam Albert Vis door zijn jongste broer Klaas Vis (1843-1909), gehuwd met Margarethe Anna Keg (geboren ?).

In de molen werd een gasmotor geplaatst. Na een brand werd de fabriek herbouwd, nu onder de naam Java. Klaas maakte de herbouw niet meer mee. Toen de fabriek weer met de productie begon, onder de naam nv Rijstpellerij v/h Albert Vis, waren de directeuren zijn zoons Pieter Nicolaas Vis (geb. 1873), gehuwd met G.Th.A. Sammels, en Nicolaas Jacobus Vis (geb. 1879), gehuwd met M.A. van Gendt.

Ir. E.B. van Gelder

  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/pages/vis_ondernemersgeslacht_wormerveer.txt
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/07 12:07
  • (Externe bewerking)