Zienagoog
Expositie- en kunstuitleencentrum, ooit gevestigd aan de Westzijde 39 te Zaandam, daarvoor in de voormalige Synagogeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigSynagoge
Sjoel waar de Nederlands Israëlitische Gemeente Zaandam bijeenkwam voor godsdienstoefeningen en onderricht in de joodse wetten, gevestigd aan oorspronkelijk de Rozengracht, nadien het Kuijperspad, later aan de Gedempte Gracht. Sinds 1974 is de Sjoel niet meer als zodanig in gebruik. aan de Gedempte Gracht in Zaandam.
De voorgeschiedenis van Stichting de Zienagoog nam een aanvang in Zaandijk, waar in het door Wim Krijtplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigKrijt, Willem (Wim)
Zaandam 21 maart 1914 – Almere 18 januari 2000
Wim Krijt was een fotograaf met de Zaanstreek als werkterrein en was lange tijd werkzaam voor Dagblad voor de Zaanstreek De Typhoon. Krijt heeft veel portretfoto's van Zaanse kunstenaars gemaakt, als ook atelierfoto's. beheerde Weefhuisplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigWeefhuis
Pand aan de Lagedijk te Zaandijk, binnendijks in het beschermde dorpsgezicht de Gortershoek. Vóór het Weefhuis ligt de Beeldentuin. Het pand dateert uit de 17e eeuw en stond aanvankelijk bekend als het Overhuis. Het was oorspronkelijk een pakhuis, behorend bij een pand aan de Zaanzijde. Meerdere personen hadden parten van het Overhuis in hun bezit. een aantal Zaanse kunstenaars, zoals Gerrit de Jongplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigJong, Gerrit de
Amsterdam, 2 maart 1905 - Wormerveer, 5 februari 1978
Beeldend kunstenaar, schilder en vooral graficus en etser. Gerrit de Jong verhuisde op 6-jarige leeftijd met zijn ouders naar de Zaanstreek. Hij werkte als arbeider bij een cacaofabriek, maar zag dankzij veel doorzettingsvermogen kans om zich door zelfstudie te ontwikkelen tot een technisch knap kunstenaar. De Jong werd op jonge leeftijd fabrieksarbeider bij Chocolade- en cacaofabriek Pette in Wormerveer waar hij bij een be…, Jan B. de Winterplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigWinter, Jan Baptiste de
Zaandam 7 september 1929 - Hilversum 13 mei 1985
Beeldend kunstenaar, schilder, tekenaar, etser en beeldhouwer. Jan Baptiste de Winter was leerling van Jeroen Voskuyl te Amsterdam en van het instituut tot opleiding van tekenleraren aldaar. Hij woonde en werkte in Zaandam, signeerde doorgaans met, Leo Poelmeijerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigPoelmeijer, Leo
Zaandijk, 5 september 1934 - Heemskerk, 22 april 2018
Beeldend kunstenaar te Westzaan, graficus, aquarellist en muraal vormgever.
Leonardus Philippus (Leo) Poelmeijer volgde een opleiding aan de Grafische School te Amsterdam en ontving lessen van, Pieter Grootplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGroot, Pieter
Zaandam 23 november 1924 - Westzaan 25 maart 2013
Pieter Groot, beeldend kunstenaar te Westzaan, grafisch vormgever en keramist. Pieter Groot was docent aan de Rietveld Academie te Amsterdam. Hij volgde een grafische opleiding en ontwikkelde zich tot een belangrijke boekverzorger. Deze door weinigen beoefende discipline houdt zich bezig met de schikking van tekst en beeld zodat een verantwoord, kwalitatief hoogwaardig boek ontstaat. Behalve als grafisch vormgever ontwikkelde Groo… en Han Koning (1938-2009) regelmatig exposeerde, met groeps- en thema-tentoonstellingen van hedendaagse beeldende kunst. Daarnaast werden er ook historische tentoonstellingen gehouden.
Spraakmakend was onder meer de tentoonstelling van de wereldberoemde serie etsen van Goya De verschrikkingen van de oorlog van de collectioneur G.L. Jaller. Maar ondanks al deze activiteiten bleef het Weefhuisplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigWeefhuis
Pand aan de Lagedijk te Zaandijk, binnendijks in het beschermde dorpsgezicht de Gortershoek. Vóór het Weefhuis ligt de Beeldentuin. Het pand dateert uit de 17e eeuw en stond aanvankelijk bekend als het Overhuis. Het was oorspronkelijk een pakhuis, behorend bij een pand aan de Zaanzijde. Meerdere personen hadden parten van het Overhuis in hun bezit. slechts voor een afgebakende groep kunstminnaars en kunstenaars bereikbaar. Om een meer publieksgericht beleid te gaan voeren nam het bestuur van Stichting Het Weefhuis, onder leiding van dokter H. van Beek, het besluit om te verhuizen naar de Synagogeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigSynagoge
Sjoel waar de Nederlands Israëlitische Gemeente Zaandam bijeenkwam voor godsdienstoefeningen en onderricht in de joodse wetten, gevestigd aan oorspronkelijk de Rozengracht, nadien het Kuijperspad, later aan de Gedempte Gracht. Sinds 1974 is de Sjoel niet meer als zodanig in gebruik. aan de Gedempte Gracht in Zaandam.
Onder leiding van architect Willem Kruiswijk vond een ingrijpende verbouwing plaats, echter zonder de oorspronkelijke stijl van het gebouw aan te tasten. De sfeervolle boogramen en de houten kruis-constructie boven in het gebouw bleven gehandhaafd. Aan de straatzijde werden een galerij en een entresol toegevoegd, waarmee de expositie-oppervlakte nagenoeg werd verdubbeld.
Opening
Op 7 december 1974 opende wethouder Th. van Dam de Zienagoog, een door kunstenaar en bestuurslid Han Koning bedachte naam. Van Dam roemde het particuliere initiatief waardoor de realisatie mogelijk was geworden. Aansluitend werd de eerste, vrij contrastrijke, expositie geopend van 63 Zaanse kunstenaars, onder wie Enric Adsera Ribaplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigAdserà Riba, Enric
Cabra del Campo, Spanje, 1939 FlickrCreative Commons Enric Adserà Riba, geboren in 1939 in het Spaanse Catalonië, groeide op in een land dat herstelde van een burgeroorlog. Hij ontving les van Josep Busquets, beeldhouwer uit Barcelona. Daarna bezocht hij de Escuela de Bellas Artes te Barcelona. Hij was daarna lid van Centro Artístico Sant Lluc en Cúpula del Coliseum in Barcelona tot 1960., René van Wanrooijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigWanrooij, Rene van
(Amsterdam, 1955)
Beeldend kunstenaar, kunstschilder. Rene van Wanrooij is autodidact. Hij woont en werkt in Assendelft.
beeldend_kunstenaar, Gerard Huisman, Klaas de Boerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigBoer, Klaas Pieter de
(Zaandam, 18 juli 1944)
Keramist. Bracht als zodanig in Zaanstad en daarbuiten verscheidene grote kunstprojecten tot stand, onder meer de murale plastiek in het eerste gemeentehuis van Zaanstad Bannehof en keramische zuilen bij verpleeghuis Oostergouw en in de Russische Buurt., Peter Loumanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLouman, Peter
(Naarden, 14 november 1940 - Assendelft, 13 januari 2010).
Beeldend kunstenaar, graficus, ontwerper van objecten. Peter Louman is autodidact, hij woont en werkt in Assendelft. In en buiten de Zaanstreek ontwierp hij ettelijke speelobjecten en landschappen in gemeentelijke opdracht. Hij is ook houtsnijder en werkt in zijn 'drukwerkplaats' vooral met typografisch materiaal. Hij is voorts bestuurlijk betrokken bij kunstenaarsorganisaties en onder meer oprichter van de, Anneke van der Mandeleplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigMandele, Anneke van de
(Bergen, 14 juni 1938)
Beeldend kunstenaar, grafica, opgeleid aan het instituut voor kunstnijverheidsonderwijs in Amsterdam,. Ze woont en werkt in Assendelft (atelier in Amsterdam). Van de Mandele kreeg bekendheid door etsen, soms van ongewoon groot formaat en zeefdrukken., Guido Goedheerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGoedheer, Guido
Ede, 3 september 1950 50×60 Beeldend kunstenaar, kunstschilder en graficus, woonachtig geweest in Zaandam. Goedheer ontving zijn opleiding aan de Rietveld-academie te Amsterdam; hij werkt in een eigentijdse vormentaal. In gemeentehuis De Bannehof bevond zich een door hem vervaardigde wandschildering. Hij is een tijdlang woonachtig en werkzaam geweest in de Pyreneeën, sinds 2009 in Thailand, in het Takrai national park in de Provincie Chiang Mai. Werkt sinds 2010 onder de naam Gy… en Martin Klaverplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigKlaver, Martin
Zaandam 15 mei 1949
Martin Klaver, beeldend kunstenaar, keramist, ontving enkele lessen van Klaas de Boer, maar is verder autodidact. Evenals De Boer was hij vele jaren als docent verbonden aan Kreativiteitscentrum Komma in Zaandam.
Van huis uit is Martin Klaver keramist met een opvallend gemak voor het decoreren van zijn keramische vormen. Nog voor de eerste stook krast Martin de voorstellingen op de objecten. Hij is een tekenaar puur sang. De voorstellingen zijn gebaseerd op….
Snel toonden de stijgende bezoekersaantallen aan dat de verhuizing een groot succes was. In januari 1975 werd door de Zienagoog een Kunstuitleen of artotheek, geopend, één van de eerste in Nederland, met de bedoeling de kunst te democratiseren. Via de kunstuitleen moest contact tussen de beeldende kunst en een groter publiek worden gelegd. De kunstenaar ontving 10 procent van de waarde van zijn werk als huurvergoeding en het publiek betaalde, mede door subsidies van diverse overheden, een relatief klein bedrag per huurperiode. Van dat bedrag werd bovendien nog eens 72,5 procent gespaard voor de eventuele aankoop van een eigentijds kunstwerk.
Om de drie weken werd in de expositieruimte een tentoonstelling van jonge, voornamelijk nog niet gearriveerde, kunstenaars ingericht. Een selectiecommissie beoordeelde de ingezonden werken op artistieke, technische en financiële aspecten, alvorens deze in het uitleencircuit op te nemen. Door de toeloop van kunstleners werd het aantrekken van een administratief medewerkster noodzakelijk. De uitleenformule bleek succesvol. Het deelnemersbestand groeide jaarlijks met 10 tot 25 procent. Het kunstwerkenbestand werd aantrekkelijker en gevarieerder en bood en biedt nog steeds een representatief beeld van de hedendaagse beeldende kunst.
Kunstenaars, die niet aan de criteria voldeden, verenigden zich in de tegenhanger Het oog van zien, later kortweg het oog genoemd. Eind jaren tachtig, er hadden inmiddels ruim 250 soms zeer spraakmakende tentoonstellingen plaatsgevonden, was ruim 3 procent van de Zaanse bevolking actief lid van de Kunstuitleen, een percentage dat als een van de hoogste van het land gold. Als gevolg van de dreigende beëindiging van het huurcontract besloot het bestuur het voormalige pand van de Kamer van Koophandel aan de Westzijde 81 aan te kopen. De Italiaanse villa werd met steun van het bedrijfsleven en de kunstenaars, die kunstwerken schonken, totaal gerenoveerd en tot volwaardig kunstcentrum getransformeerd.
Het gebouwplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigWestzijde 39
Monumentaal Herenhuis op de hoek met de Herengracht, bijgenaamd de Toscaanse Villa, laat 19e eeuw, door Stadsarchitect Immink ontworpen voor de familie Corver van Wessem. Later vestigde de Kamer van Koophandel en de Zienagoog zich in het pand, van eind 2013 tot 2016 gevolgd door de Turks-Nederlandse kliniek Viva Medicana. werd sienna-geel geschilderd, wat tot heftige discussies met organisaties op het gebied van monumentenzorg leidde, maar het gebouw wel de kwalificatie Parel van de Westzijde opleverde. Het nieuwe gebouw werd op 29 september 1989 officieel geopend door Albert Heijn en Freek de Jonge. In het door architect R. Verbeek ingrijpend verbouwde pand werd tevens brasserie De Kamer gevestigd. Direct na de opening werd op initiatief van een aantal muziekliefhebbers de stichting De Muziekkamer opgericht, die maandelijks een concert van jong talent organiseerde in de grote bovenzaal met een capaciteit van 90 stoelen.
In 1991 waren zes werknemers bij de Zienagoog betrokken, 620 kunstenaars bij de kunstuitleen aangesloten, 5000 kunstwerken in roulatie en op foto-documentatie gezet en bedroeg het aantal kunstleners 4000.
In het jaar 2005 verhuisde de Zienagoog naar de Vincent van Goghweg 40 a/b op de plaats waar voorheen Theater De Speeldoos was gevestigd. De naam Zienagoog verdween en werd vervangen door Kunstcentrum Zaanstad BV. De organisatie telt in 2017 acht medewerkers.
In 2017 vestigde het Kunstcentrum, zich onder de naam ARTZNSTD, op het Hembrugterreinplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigHembrugterrein
Meer dan honderd jaar lang vormde het 42 hectare grote Hembrugterrein, deels gelegen aan de Zaan en het Noordzeekanaal, in het uiterste zuiden van Zaandam een industriegebied voor militaire doeleinden. Vrijwel alle klein- en grootschalige wapens en munitie binnen de Nederlandse defensie waren van Zaanse makelij. Zonder stedenbouwkundige ordening werd er een eeuw lang naar believen op het terrein gebouwd met een bonte mengeling aan bouwstijlen als gevolg. in Zaandam.
Externe link: