Oostzijde
Weg op de lage dijk langs de Zaan in Zaandam-Oost, die loopt van de Peperstraatplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigPeperstraat
Belangrijke doorgaande weg door het centrum van Zaandam-Oost, tussen de Beatrixbrug en de H. Gerhardstraat.
Ofschoon op geen enkele wijze meer als zodanig te herkennen was de Peperstraat een van de eerste paden in de Zaanstreek. Volgens een vermelding zou de Peperstraat al in 1622 een padreglement hebben gehad, indien juist is dit het oudst bekende padreglement. De Peperstraat moet al voor 1600 bebouwd zijn geweest. Aangezien wijn- en bierhandelaars hun kelders aan het pad hadden,… in het zuiden tot aan 't Kalfplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigKalf, 't
Buurtschap, wijk van oostelijk Zaandam, in de jaren zeventig van de 20e eeuw aanzienlijk uitgebreid door nieuwbouw onder de naam Plan Kalf.
Tot de buurtschap 't Kalf werd vroeger ook Haaldersbroek gerekend, dat door een brug over de Braaksloot met 't Kalf verbonden is. Beide, dus zowel 't Kalf als Haaldersbroek, behoorden vanouds tot het Haler vierendeel van de in het noorden. Vroeger liep de Oostzijde aan de zuidkant door tot aan de Zuiddijkplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigZuiddijk
Hoofdstraat in Zaandam-Oost, lopend vanaf de Dam, ter hoogte van de Oostzijderkerk naar het zuiden. Zuiddijk is de nieuwere, vermoedelijk vanaf het einde van de 18e eeuw gebruikte naam voor de Waterlandse zeedijk, die al vóór 1275 voltooid werd. bij de Damplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigDam
Straat te Zaandam die zijn naam ontleent aan de Hogedam in de Zaan, waar Zaandam naar werd vernoemd.
De Dam, die de Zaan van het buitenwater, IJ/Zuiderzee, afsloot, was in het zuiden eeuwenlang de enige landverbinding tussen de oostelijke en de westelijke Zaanstreek. Het is niet bekend wanneer de Dam precies werd opgeworpen. Zeker is dat hij er in 1314 was; vermoed wordt dat hij aan het einde van de 13e eeuw werd aangelegd. De Hogedam was van uitermate groot belang voor de ontginning en h… en had de straat een belangrijke functie voor het doorgaande wegverkeer. Door de aanleg van een oostelijker gelegen verkeersroute (H. Gerhardstraat-Heijermansstraat-Dr. H.G. Scholtenstraat) is deze functie sterk verminderd. Doorgaand autoverkeer werd zelfs onmogelijk toen de Prins Bernhardbrugplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigBernhardbrug, Prins
Prins Bernhardbrug te Zaandam, gezien naar het westen. Op de achtergrond de grote, inmiddels verdwenen, gashouder van het gemeentelijk gasbedrijf. Rolbasculebrug, ontworpen en uitgevoerd door bouwkundig opzichter D. Voet, werkzaam sedert 1919 bij de dienst Gemeentewerken. Aanvankelijk één der twee, later drie en nog later één der vier bruggen, de in 1938 meest noordelijke, die het gemotoriseerd verkeer in Zaandam tussen Westzijde en Oostzijde met elkaar verbonden, gebouwd in… met een smalle en lage onderdoorgang de Oostzijde ging overspannen.
Vóór de samenvoeging van Oost-plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigOostzaandam
Voormalige naam van de bewoningsconcentratie ten oosten van de Zaan nabij de Dam, tot 1795 behorend tot de gemeente Oostzaan, tussen 1795 en 1811 min of meer een zelfstandige gemeente en sinds 1811 deel uitmakend van de stad Zaandam. Oostzaandam behoorde tot de en Westzaandamplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigWestzaandam
Westzaandam, vroegere naam voor het ten westen van de Zaan gelegen deel van Zaandam, dat deel uitmaakte van de Banne van Westzanen. Het dorp is, in tegenstelling tot Oostzaandam, nooit zelfstandig geweest, en dat terwijl het in de loop der geschiedenis in economisch opzicht en wat betreft het aantal inwoners belangrijker werd dan zijn 'overbuur'. De oorzaak van de aanvankelijke, tot 1811 in stand gebleven scheiding tussen West- en Oostzaandam was eenvoudigweg dat de dorpen in versc… in 1811 werd de straat voornamelijk De Noord genoemd. Ook de naam Schinkeldijkplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigSchinkeldijk
Een binnendijk, die aansluit op een hogere zeedijk en daarmee een hoek vormt. In de Zaanstreek werd de lagedijk aan de oostkant van de Zaan, (van de Dam tot `t Kalf) Schinkeldijk genoemd. Na 1811 werd de naam `Oostzijde`. De eerste vermelding van de Schinkeldijk dateert uit 1414. werd in het verleden gebruikt. In de dijk waren verschillende sluizen met valdeuren aangebracht, waardoor de Zaan verbonden was met sloten in het Oostzijderveldplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigOostzijderveld
Historische aanduiding van al het land tussen Oostzaandam, de Oostzijde, 't Kalf, de Wijde Wormer, het dorp Oostzaan en het IJ. De Zaandamse wijken Plan Kalf, Kogerveld, Hoornseveld, Peldersveld en Poelenburg, maar ook de oudere wijken ten oosten van de Zaan liggen in het Oostzijderveld. Het veld is in de 14e eeuw ontstaan door ontginning van het eerdere hoogveenpakket, dat vervolgens erodeerde en inklonk. De toen gegraven sloten zijn grotendeels nog in het landschap terug te vin…. Deze overbrugde sluisjes (Noorderplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigNoordervaldeur
Voormalige sluis in Zaandam-Oost, iets ten zuiden van de huidige Willem Alexanderbrug gebouwd in de 17e eeuw toen de meeste sluizen door middel van schuiven of valdeuren geopend en gesloten werden. Rond 1715 zijn deze valdeuren vervangen door draaiende sluisdeuren. Een deel van deze sloot is nog als waterpartij aanwezig aan de zuidelijke rand van de wijk- en Zuider-valdeurplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigZuidervaldeursluis
Voormalige sluis in Zaandam-Oost, waar de nog aanwezige Zuidervaldeurstraat en Zuidervaldeursloot naar werden vernoemd.
De Zuidervaldeursluis was nooit van groot belang. Het jaar van aanleg is niet bekend. Mogelijk was de Zuidervaldeur een van de drie sluizen in de en Doodsluisjeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigDoodsluis
Voormalige schutsluis in de banne van Wormer naar de Watering. De Wormer beschuitventers gebruikten de Doodsluis als zij naar Amsterdam gingen, maar deze route raakte begin 18e eeuw in onbruik toen het Barndegat dichtslibde en de Bamdegatsluis werd gesloopt (1714). De schippers van Wormer gebruikten nadien de) zijn in de 20e eeuw gesloopt. Al veel eerder, in 1829, werd de smalle wegsloot langs de Schinkeldijk gedempt. De Oostzijde werd toen verbreed en bestraat; voor de bekostiging hiervan werden tollenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigTol
Betaling die men verschuldigd is voor het gebruik van zekere wegen, bruggen, tunnels, kanalen, vaarten en rivieren. In de Zaanstreek waren tolgelden tot in de laren '30 van de 20e eeuw een gemeentelijke bron van inkomsten. Op 'strategische plekken' in de streek waren tolhekken geplaatst. Tegen de tolheffing is in de jaren '20 en '30 veelvuldig actie gevoerd, het voortouw daartoe werd genomen door de ingesteld bij het Doodsluisje tussen de Oostzijde en 't Kalf en bij het Kattegatplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigKattegat, het
Tegenwoordige straat in Zaandam-oost, dwarsstraat van de Zuiddijk richting de Zaan. Zowel in Zaandam als in Loosdrecht heeft men ooit een water die naam gegeven omdat iemand met de bijnaam Kat of de Kat het gegraven had of er langs woonde. Dergelijke soort naamspelingen worden over het algemeen alleen gevormd met de blik schuin gericht naar de aardrijkskundige namen of naamtypen die aan iedereen bekend zijn. In dat geval vormt de op de Zuiddijk.
In verband met de toekomstige bouw van de grote schutsluis in de Dam en de nieuwe Zaan-spoorbrug werd in deember 1900 door 80 eigenaars van percelen en neringdoenden aan de Oostzijde een vereniging opgericht tot bevordering van de nijverheid. 't Kalf en de Oostzijde bleken voor industriële doeleinden uitstekend gelegen, terwijl terreinen in overvloed beschikbaar waren, zodat de verwachting mag gekoesterd worden, dat ook dat stadsgedeelte tot meerdere welvaart zal geraken. Tot bestuursleden van de vereniging werden gekozen de heren F. Eyer, G. Blees, K. Hart, M. Visser en J. Oud.
Aan het eind van de 19e eeuw en in de eerste tientallen jaren van de 20e eeuw werd de Oostzijde inderdaad een vestigingsplaats voor industrieën, waardoor het eerdere karakter als woonstraat voor een groot deel verloren ging.