Backlinks
Dit is een lijst van pagina's die terug lijken te wijzen naar de huidige pagina.
- Ankersmederijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigAnkersmederij
Toeleveringsbedrijf van de Zaanse Scheepsbouw in de 17e en 18e eeuw, vooral geconcentreerd aan en nabij de Zuiddijk en de Hogendijk te Zaandam. De ankersmederijen werden gedreven in zogenoemde Partenrederij. Vermaard was de anker- en kettingsmederij Valkenburg nabij de Hogendijk. Een andere zeer grote ankersmederij was gevestigd aan een pad dat daaraan zijn naam dankte, het Ankersmid, ter hoogte van het huidige Ankersmidplein. Zie ook: - Bankwezenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigBankwezen
Banken zijn ondernemingen met als historische hoofdfunctie het verlenen van bemiddeling tussen vraag en aanbod van krediet. Zij hebben in de loop der tijd tal van nevenfuncties tot zich getrokken met het doel het financieel verkeer te vergemakkelijken en bewegen zich tegenwoordig ook in zekere mate op het terrein van bepaalde verzekeringen, als beleggingsadviseurs en als reisbureaus. - Beschuitbakkerijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigBeschuitbakkerij
Zie: Beschuit. Op deze plaats wordt uitsluitend de beschuitnijverheid te Wormer en Jisp behandeld, die gedurende de hele 17e eeuw, maar, zij het in mindere mate daarvóór, en daarna van aanzienlijke omvang was. Bij deze samenvatting van door anderen, maar voornamelijk door - Gelder Zonen, vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGelder Zonen, van
Nederlands papierconcern, waarvan de voormalige papierfabriek Van Gelder Zonen te Wormer, niet alleen deel uitmaakte maar ook de oorsprong vormde. Terwijl elders gevestigde delen van deze onderneming zijn voortgezet, is de fabricage van papier in Wormer bij een algehele sanering in 1981 beëindigd. Zie voor de vroege bedrijfs- en familiegeschiedenis ook - Haringvisserijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigHaringvisserij
Tak van visserij, in de 15e en 16e eeuw van groot belang voor de Zaanstreek. Het centrum van de omvangrijke Noordhollandse haringvisserij was De Rijp. Als vanzelfsprekend profiteerden daardoor vooral Wormer en Jisp van deze vorm van zeevisserij. De bloeiperiode duurde voort tot in de - Hennepklopperijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigHennepklopperij
Nauernasche VaartDe Blauwe Arend Tak van vroegere molenindustrie, waarbij de stengels van hennepplanten onder stampers werden vervezeld. Na verdere bewerking (zie: Hekelaars en Spinhuizen) kon het product in de Lijnbanen tot touw of door wevers tot zeildoek (zie: Zeildoekweverij) worden verwerkt. De molens werden hennepkloppers en soms ook beukmolens genoemd. - Houten pakhuizenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigHouten pakhuizen
Door de eeuwen heen is de houtbouw karakteristiek voor de Zaanstreek geweest. De balken uit verscheidene .andere gebieden (zie: Houthandel werden in de Zaanstreek (en in mindere mate in Amsterdam) verzaagd tot timmerhout. Huizen, molens en pakhuizen in de Zaanstreek zelf werden geheel van hout gebouwd (zie: - Lijst van economische onderwerpenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLijst van economische onderwerpen
Alles met de tag “economie”. Laden duurt lang
Aardolie- en steenkoolhandel
Handelstak, belangrijk geworden met de komst van de stoommachines en later de elektriciteit. Steenkool, ook wel eens “zwart goud` genoemd, is een verzamelnaam voor een groot aantal delfstoffen met zeer verschillende eigenschappen. Alle zijn zwart van kleur en worden in lagen, meestal diep onder de aardoppervlakte, aangetroffen; ze danken hun ontstaan aan langzame ontleding en omzetting… - Molenrederijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigMolenrederij
Zie: Partenrederij. Ook vele molens waren gezamenlijk eigendom van groepen personen en werden in zogenoemde rederij gedreven. - Olieslagerij en -fabricageplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigOlieslagerij en -fabricage
Belangrijke drager van de Zaanse economie, ontstaan in het begin van de 17e eeuw, na 1930 grotendeels verdwenen.
Algemeen
Een olieslagerij was een inrichting waarin door persen olie of vet werd gewonnen uit grondstoffen van plantaardige of dierlijke herkomst. Door pletten of malen, bevochtigen en verwarmen werd het materiaal in de vereiste conditie gebracht. Als men daar vervolgens druk op uitoefende, scheidde de olie zich af van de vaste bestanddelen, die dan als … - Oostzaanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigOostzaan
Zelfstandige gemeente binnen de Zaanstreek, een van de drie Zaanse dorpen die in 1974 niet bij de samenvoeging tot Zaanstad werden betrokken. Hoewel de oorspronkelijke bewoners - zoals nog aan de klank van het plaatselijk dialect valt te horen - Waterlanders zijn geweest, behoort Oostzaan historisch tot de Zaanstreek. De naam zegt dat trouwens al. - Oostzeevaartplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigOostzeevaart
Handelsvaart op met name de Scandinavische en Baltische landen, met grote deelname van Zaankanters in de eerste helft van de 17eeuw. In die tijd waarschijnlijk één van de pijlers van de Zaanse economie. De Oostzeevaart (of: Sontvaart) was zeer belangrijk voor de opkomst van het gewest Holland. De stad Amsterdam heeft er mede haar bloei aan te danken. De Amsterdamse stapelmarkt was als het ware een spin in een web waarin allerlei goederen samen kwamen om met winst te worden verhande… - Overtoomplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigOvertoom
Een verlaagd en van glooiingen voorzien dijkgedeelte waarover schepen werden gehaald ('gewonden'). In de Zaanstreek zijn verschillende overtomen geweest, waarvan die te Zaandam verreweg het belangrijkst was. Oost- en Westzaandam hadden hun welvaart in de 17e eeuw mede te danken aan omvangrijke - Papiernijverheidplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigPapiernijverheid
Belangrijke tak van nijverheid in de Zaanstreek, thans echter bijna geheel verdwenen. Lange tijd is aangenomen dat de papiermakerij in China werd uitgevonden in het jaar 105 door Ts'ai Lun. Op grond van recente archeologische ontdekkingen wordt de vinding thans rond het begin van onze jaartelling gedateerd. In de Zaanstreek is de papierfabricage een belangrijke tak van nijverheid geweest; het bestaan van circa 60 papiermolens is bekend. - Rederijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigRederij
De scheepvaart heeft gedurende de 17e eeuw (maar ook later, tot zelfs ver in de 19e eeuw) grote hinder en schade ondervonden van de zeeroverij. De Duinkerker kapers waren berucht. De uit en naar Amsterdam en de Zaanstreek varende zeilschepen kozen zelfs dikwijls een route waarbij de vaart door het nauw van Calais werd vermeden. Men voer dan westelijk om Engeland en bleef ver van de Franse kust. Het is aardig dat in de Zaanse streektaal daaraan een uitdrukking bleef herinneren. Zaankante… - Roggeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigRogge
Ondernemersgeslacht, vooral in de scheepsbouw in de 17e en 18e eeuw. Jan Jansz Rogh (1602- 1676), gehuwd met Mary Jans, vestigde zich omstreeks 1630 in Sardam als Meester Scheepmaker. Hij had twee zoons, Jan en Tewis, die beiden in het vak van hun vader werden opgeleid. Jan Jansz Rogh (1637-1696), ook wel Jan Rogge de Jonge genoemd, huwde tweemaal. Van zijn eerste vrouw weten we niets, zijn tweede vrouw heette Dieuwertje IJsbrants. Hij had twee dochters, Guurtje (†1717) en Immitie (†1682)… - Rogge, Adriaan Janszplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigRogge, Adriaan Jansz
Zaandam, 3 mei 1732 - Zaandam, 22 juli 1816
Vooraanstaand koopman te Zaandam, touwslager, papiermaker, zeehandelaar. Zie ook: geslacht Rogge.
Adriaan Rogge, de oudste zoon van Jan Lijnstz Rogge en Engeltje Adr.d. van Wimmenum, werd in 1759 directeur van de - Scheepsbouwplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigScheepsbouw
Nijverheid, het produceren (en/of repareren) van vaartuigen. Dit kunnen houten, metalen, betonnen en/of kunststof schepen zijn, zowel voor de binnen- als voor zeevaart. De bouw van bijvoorbeeld booreilanden wordt ook tot de scheepsbouw gerekend; deze sector is echter nooit in de Zaanstreek bedreven. De - Schenk, Jan Dirckszplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigSchenk, Jan Dircksz
Geboren in 1645 te Wormerveer
Hij is de stamvader van één van de Zaanse families Schenk en grondlegger van de zogenaamde “Aschnegotie” die onlosmakelijk verbonden was met de schelpzandmolen “De Schenker“ Vele familieleden waren aan deze Aschnegotie en de de schelpzandmolen verbonden als - Traankokerijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigTraankokerij
Als nevenbedrijf van de walvisvaart is de traankokerij in de 17e en 18e eeuw een belangrijke bedrijfstak in de Zaanlanden geweest. Over het aantal traankokerijen, waar het walvisspek werd gezied (gekookt), bestaat geen zekerheid. Hoewel doorgaans een getal van maximaal 21 bedrijven wordt aangehouden, zijn het er mogelijk meer geweest, wellicht ongeveer 30. Zeven daarvan waren in Jisp (en Oostknollendam), Oostzaan had er eveneens 7, - Vleetrederijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVleetrederij
In Partenrederij gedreven bedrijfstak ten behoeve van de Walvisvaart. De vleetrederijen zorgden voor de uitrusting van de walvisvaarders.
Zie ook Economische geschiedenis geschiedenis 2.3.3. - Walvisvaartplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigWalvisvaart
Vorm van scheepvaart, toegespitst op de vangst en verwerking van walvissen. De Nederlandse walvisvaart kende een bloeiperiode van 1614 tot 1770. Aanvankelijk was het monopolie in handen van de Noordse Compagnie. Na beëindiging van het aan hen verleende octrooi in 1642 konden andere reders, waaronder Zaanse, zich gaan ontwikkelen. Door toenemende concurrentie werden grotere gebieden geëxploiteerd en ontstonden mede daardoor nieuwe technieken, zoals ijsvisserij. In de Zaanstreek kwam …